د. چنار بابەکر محەمەد، دکتۆرا لە ستراتیژیی سیاسەتی دەرەوەی ئەمریکا لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و مامۆستا لە بەشی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکان و دیپلۆماسی - کۆلێژی زانستە سیاسییەکان/ زانکۆی سەڵاحەددین

دەسپێك

بڕیارە نوێیەکەی دادگه‌ی باڵای فیدراڵیی عێراق سەبارەت بە ڕاگرتنی هەناردەکردنی بڕە پارەی مانگانە بۆ هەرێمى کوردستان (١٧٠/اتحادیة/٢٠٢٣)، کە تایبەتە بە مووچەی فەرمانبەرانی هەرێم، بە بیانووی نایاساییبوونی سەرجەم ئەو بڕیارانەی ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق، کە لە ساڵی ٢٠٢١ و ٢٠٢٢ سەبارەت بە هەناردەکردنی پارە بۆ هەرێم دری کردووە، گورزێكی گەورەی لە ڕێككەوتنی سیاسیی نێوان حكوومەتی سوودانی و حكوومەتی هەرێمی كوردستان دا و، ناکۆکیی سیاسیی نوێی لە نێوان حكوومەتی هەرێمی کوردستان و حكوومەتی عێراقی فیدڕاڵ دروست کرد. بۆیە بڕیاری حكوومەتی ئێستا بە سەرۆکایەتیی محه‌مه‌د شياع سوودانی، بۆ ناردنی بڕی ٤٠٠ ملیار دینار وەکوو بەشێك لە شایستە دارایییەکانی هەرێم، پاش ئەو بڕیارەی دادگه‌ ڕاگیرا.  

ئەم بڕیارە، کە هاوشێوە و پشتڕاستكەرەوەی بڕیاری (١٥ی شوباتی ٢٠٢٢)ی هەمان دادگه‌یە دژ بە یاسای نەوت و گازی هەرێمی كوردستان، بووە هۆی دروستبوونی ناکۆکی لە نێوان هێزەکانی هاوپەیمانێتیی "ئیدارەی دەوڵەت"، کە لەو هێزە سیاسییە عێراقییانە پێك هاتووە، کە حكوومەتی ئێستای "محه‌مه‌د شیاع سوودانی"یان پیك هێناوە. دیارترین هێز لەناویاندا "چوارچێوەی هەماهەنگی" و "هاوپەیمانێتیی سیادە" و پارتی دیموکراتی كوردستان و یەکێتیی نیشتمانیی كوردستانە؛ بەمەیش لە ڕووی تیۆرییەوە چارەی دیكەی نەماوە جگە لە هەوڵی چارەسەری كێشە هەڵپەسێردراوەکان لە ڕێگه‌ی یاساكانی بوودجە و نەوت و گازی فیدراڵی. ڕازیبوونی كورد بۆ دەنگدان بە حكوومەتی سوودانی پاش ئەوە بووە، کە "چوارچێوەی هەماهەنگی" بەڵێنی دا، مەرجەکانی هەرێمی کوردستان قبووڵ بکات و کار بکرێت بۆ چارەسەرکردنی گرفتە هەڵپەسێردراوەکانی نێوان هەولێر و بەغدا. لە بڕگەکانی ڕێکكەوتننامەی نێوان هاوپەیمانێتیی "ئیدارەی دەوڵەت" بەڕوونی هاتووە، کە پێویستە لایەنەکان خۆیان بەدوور بگرن لە هەر کاردانەوەیەک، کە دەبێتە مایەی دروستبوونی گرژی. حكوومەتی نوێی عێراق پێش دەستبەکاربوونی بەڵێنی دا، کەوا دەرفەت دەڕەخسێنی بۆ گەشەسەندنی عێراق و پتەوکردنی پەیوەندیی نێوان هەرێم و بەغدا؛ بەڵام ئەوەی پێویستە، هەنگاوی کردارییە بۆ جێبەجێکردنی دەستوور و لە چوارچێوەی ئەوەیشدا کێشەکانی نێوان هەرێم و عێراقی فیدڕاڵ چارەسەر بکرێن.

دۆسیە هەڵپەسێردراوەکانی نێوان بەغدا و هەولێر، بە سەره‌کیترین ئەو کێشانە ئەژمار دەکرێن، کە ڕووبەڕووی حكوومەتە یەك لە دوای یەکەکانی پاش ڕووخانی ڕژێم لە ساڵی ٢٠٠٣ بوونەتەوە و پێویستیان بە گفتوگۆ و لێکتێگەیشتنی هاوبەش هەیە، بۆ نموونە: کێشەی ناردنی شایستە دارایییەکانی هەرێمی کوردستان لە بوودجەی عێراقی فیدڕاڵ و، ڕانەگرتنی ناردنی مووچەی فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان و، هەبوونی هەماهەنگیی ئاسایشی و جێبەجێکردنی ماددەی (١٤٠) و، چارەسەرکردنی گرفتەکانی ناوچەکانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێم و، ڕێکكەوتن لەسەر دۆزینەوەی میکانیزمی هەناردەکردنی نەوت لە کێڵگەکانی هەرێمەوە بۆ دەرەوە و، دەرکردنی یاسای نەوت و گاز. 

پاڵنەر و هۆکاری بڕیارەکانی دادگه‌ی فیدراڵی لە دژی هەرێمی کوردستان

لەگەڵ ئەوەی ماددەکانی دەستوور لە سەرووی یاسا و ئەنجومەنی نوێنەران و دادگه‌ی باڵای فیدڕاڵەوەیە و ئەمە دووەم جارە لەلایەن نوێنەرانی بەسرا سكاڵا لەسەر بابەتی نەوت دژ بە هەرێمی کوردستان بەرز دەکرێتەوە؛ دەقێکی زۆر گرنگ لە دەستووردا هەیە، کە لە ماددەی (١٢١)، دووەم هاتووە، دەڵێت: "حكوومەتی هەرێم مافی هەموارکردنی جێبەجێکردنی یاسای فیدراڵی لە هەرێمەکەدا هەیە ئەگەر ناکۆکی یان دژیەک لە نێوان یاسای فیدراڵی و یاسای هەرێمدا هەبوو لەسەر بابەتێک کە لە سنووری ئەو دەسەڵاتانەدا نەبێت کە تایبەتن بە حكوومەتی فیدراڵی." واتە دەسەڵاتی هەرێم لە سەرووترە. ئایا بەڕێوەبردنی کێڵگە نەوتییەکان دەچێتە ناو دەسەڵاتە تایبەتەکانی حكوومەتی فیدراڵەوە؟ وەڵامەکەی ئەوەیە: بۆ ئەو کێڵگانەی پێش نووسینەوەی دەستوور، بەڵێ؛ بەڵام ئەو کێڵگانەی پاش دەستوور دۆزراونەتەوە، ئەم دەسەڵاتە ناچێتە ناو دەسەڵاتە تایبەتەکانی حكوومەتی فیدڕاڵ و لە چوارچێوەی دەسەڵاتی هەرێم و پارێزگاکانە.

دیارە ئەم بڕیارەی ئەم جارەی دادگه‌ی باڵای فیدراڵ بە هەڵوەشاندنەوەی ناردنی بڕە پارە لەلایەن حكوومەتی بەغدا بۆ هەرێمی كوردستان، جیاوازیی نییە لەگەڵ بڕیارەکانی پێشووتری ئەو دادگه‌یە، کە پێی وا بوو یاسای نەوت و گازی هەرێم نادەستوورییە؛ بەڵام ئەوەی نوێیە، بڕیارەکەی ئەم جارە هەرێم دەخاتە بەردەم قەیرانی مووچەی فەرمانبەران. دروستکردنی قەیران بۆ هەرێم، یەکێکە لە هۆکارەکانی بڕیارەکەی ئەم دادگه‌یە. هەرێمی کوردستان، پاش نزیكبوونەوەی ئەم دوایییەی نێوان هەردوو حزبی سەرەکی لە هەرێم، "پارتی دیموکراتی كوردستان و یەکێتیی نیشتمانیی كوردستان" و، حزبەکانی چوارچێوەی هەماهەنگی، کە پێکەوە هاوپەیمانیی "ئیدارەی دەوڵەت"یان پێک هێنا، کە بووە مایەی دامەزراندنی حكوومەتی نوێ لە عێراق، چاوەڕوانی ئەوەی دەکرد، کێشە هەڵپەسێردراوەکانی نێوان بەغدا و هەولێر، لەوانە بەشی هەرێم لە بوودجەی گشتیی وڵات و کێشەی نەوت و گاز چارەسەر دەکرێت؛ بەڵام بە دەرچوونی ئەو بڕیارە دژ بە هەرێم، پرۆسەی سیاسی لە عێراق ڕووبەڕووی گرژی بووه‌وە و، بووە هۆکاری دروستبوونی کێشە لە بەردەم گەیشتن بە ڕێکكەوتن و چارەسەرکردنی ڕاستەقینەی كێشەکان. پاڵنەری سیاسی و ئەجێندای دەرەکی، هۆکارێکی ترە بۆ دەرکردنی ئەو بڕیارە لەلایەن دادگه‌ی ناوبراوەوە، چونکە چارەسەرکردنی کێشەکان و هەبوونی سەقامگیریی سیاسی، دەبێتە مایەی گەڕانەوەی سەروەری بۆ عێراق. ئەمەیش خزمەت بە بەرژەوەندیی میلیشیا باڵادەستەکانی سەر بە هێزە هەرێمی و دەرەکییەکان ناکات.

هەرێمی کوردستان چۆن مامەڵە لەگەڵ بڕیارەکانی دادگه‌ی فیدراڵیدا بکات؟

لەگەڵ ئەوەی زۆرینەی ئەو بڕیارانەی دادگه‌ی فیدڕاڵ، کە لە ماوەی ڕابردوو دەری کردووە، هەوڵ بوون بۆ کەمکردنەوەی دەسەڵاتی هەرێم وەکوو قەوارەیەکی جێگیر لەناو دەستووری عێراقی فیدراڵ، پێویستە هەرێم بەردەوام بێت لە جەختکردنەوە لەسەر جێبەجێکردنی ماددەکانی دەستوور بکات و خۆڕاگری بنوێنێت لە جێبەجێنەکردنی ئەو بڕیارانەی دادگه‌ی باڵای فیدڕاڵ، کە لە دەرەوەی دەستوور کارەکانی پەیڕەو دەکات. لە بڕگەی چوارەمی ماددەی ١٢٦ی دەستوور، لە دەروازەی حوکمە کۆتایییەکاندا هاتووە، "نابێت هیچ گۆڕانکارییەک لە بڕگەکانی دەستووردا بکرێت، کە دەبێتە هۆی کەمکردنەوەی ئەو دەسەڵاتانەی هەرێمەکان کە ناکەونە ناو چوارچێوەی تایبەتمەندیی دەسەڵاتە فیدڕاڵییەکان، بەبێ ڕەزامەندیی دەسەڵاتی یاسادانانی هەرێمی پەیوەندیدار و ڕەزامەندیی زۆرینەی دانیشتووانەکەی لە ڕاپرسییەکی گشتیدا." ئەو ماددە یاسایییە، کە لە دەستووری عێراق لە ساڵی ٢٠٠٥ چەسپێندراوە، ڕێگری لە هەر هەوڵێک دەکات، کە بیەوێت دەسەڵاتەکانی قەوارەی هەرێمی کوردستان بچووک بکاتەوە، چونکە پێویستی بە ڕەزامەندیی "پەنجا کۆ یەک"ی دەنگی دەنگدەرانی هەرێمی کوردستان هەیە لە ڕاپرسییەکی گشتیدا.

بۆیە هەرێمی کوردستان وەکوو سیاسەتێك بۆ دەرەوەی هەرێم، دەتوانێ لە ڕێگەی گوشارخستنە سەر ئەو لایەنانەی كه‌ له‌گه‌ڵیان ڕێک كەوتووە لە پێناو بەرژەوەندیی عێراق و هەرێم بۆ پێکهێنانی حكوومەتی نوێ لەسەر بنەمای بەرنامەیەکی ڕوون و تێروتەسەل، وایان لێ بكات هەڵوێستی خۆیان بەرامبەر بەم پێشێلکارییانەی دادگه بنوێنن. ئەمەیش تەنیا بۆ زامنکردنی هەندێ لە مافە دارایییەکانی هەرێمە، کە دواجار مافی ڕەوای گەلی کوردستانە. هەروەها پێویستە هەرێم داوا بکات یاسایەکی نوێ بۆ ئەو دادگه‌یە دابنرێت، کە لە ئێستادا به‌بێ یاسا کار دەکات؛ لەو یاسایەیشدا بە شێوەیەكی ڕاستەقینە مافی هەرێمی كوردستان و میکانیزمی دەنگدان و "مافی بەکارهێنانی ڤیتۆ" بچەسپێنرێت دژ بە بڕیارەکانی ئەو دادگه‌یە، ئەگەر بڕیارەکە لە بەرژەوەندیی گەلی هەرێمی کوردستان نەبێت. لە تەنیشت ئەوەیشەوە، پێویستە  هەوڵ بدرێت بە گوێرەی بەندی (٦٥) لە دەستووری عێراقی ساڵی ٢٠٠٥، ئەنجومەنی فیدراڵی (مجلس الاتحاد) پێک بێت، کە نوێنەری هەرێم و پارێزگە ڕێکنەخراوەکان لەناو هەرێم لەخۆ دەگرێت و دەسەڵاتێکی هاوتای ئەنجومەنی نوێنەرانی هەبێت.

خاڵە بەهێز و لاوازەکانی بایکۆتکردنی پرۆسەی سیاسی لە بەغدا یاخود سیناریۆی کشانەوە لە کابینەی سوودانی چین؟

هەرێمی کوردستان پاش ڕووخانی ڕژێمی پێشوو لە ساڵی ٢٠٠٣، بە شێوەیەکی ئازادانە بەشداریی کردووە لە پرۆسەی سیاسیی نوێی عێراق و، بەشدار بووە لە نووسینەوەی دەستوور و، پێی وا بووە بەدیهێنانی مافە دەستووری و نیشتمانییەکانی گەلی کوردستان لەو ڕێگەیەوە بەرەو چارەسەر دەڕوات. بە ئەزموون ئەوەیش بۆ لایەنەکان ڕوون بۆتەوە كه،‌ بەشدارینەکردن لە پرۆسەی سیاسی و دەرچوون لە بازنەی پرۆسەی سیاسی، دەبێتە مایەی پەراوێزكه‌وتن و زیانبەرکەوتن و ناسەنگیی بار و پێگە. کورد بە یەكگوتاری دەتوانێت یاریکەرێکی سەرەکی بێت لە بەغدا و کارتی پشتبەستن بە بنەماکانی دەستوور وەلاوە نەنێت و بەردەوام جەخت لە پابەندبوون بە دەستوور بکاته‌وه‌. بۆ ئەو مەبەستەیش داوا لە کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی و هاوپەیمانان بکات پشتگیریی داواکانی بکەن لە کاتی دانوستان و گفتوگۆ لەگەڵ حكوومەتی فیدراڵ. کشانەوەی کورد لە کابینەی سوودانی دەبێتە مایەی دروستبوونی ناسەقامگیریی سیاسی لە بەغدا و گەڕانەوەی لایەنە سیاسییەکان بۆ چوارگۆشەی یەکەم.

هەڵوێستی ئەمریکا و چۆنێتیی یارمەتیدانی هەرێمی کوردستان بۆ چارەسەرکردنی ئەم پرسە؟

ئەمریکا لەسەر ئاستی وەزارەتی دەرەوە و کۆنگرێس، چەندان جار جەختیان لە جێبەجێکردنی دەستوور و یاسا کردەوە بۆ پەیوەندییەکانی نێوان بەغدا و هەولێر. هەروەها لیژنەی پەیوەندییەکانی دەرەوەی کۆنگرێسی ئەمریکا، گوشاری خستۆتە سەر وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا، زیاتر هاوکار بێت بۆ چارەسەرکردنی کێشەی نێوان بەغدا و هەولێر لە ڕێگەی گفتوگۆ و دانوستانەوە؛ بەتایبەت ئەو کێشانەی پەیوەستن بە سەرچاوە سروشتییەوەکانەوە، کە پێویست دەکات بە شێوەیەکی هەمیشەیی و بە ڕەزامەندیی هەردوو لا چارەسەر بکرێ.

ئەمریکا ئامادەییی خۆی دەربڕیوە، لەسەر ئاستی ئاسایش و ئابووری و مرۆیی، هاوکارییەکانی بەردەوام بێت و پێی وایە ناکۆکیی نێوان هەردوو حكوومەت کاریگەریی خراپی دەبێت لەسەر سەقامگیری و گەشەسەندنی ئابووری لە عێراق و هەرێم. ئەمریکا ژمارەیەک بەرژەوەندیی پەیوەست بە هەرێمی کوردستانی هەیە و دەتوانێت پشتگیریی خۆی زیاتر بکات بۆ  بەهێزکردنی پەیوەندییەکانی لەگەڵ هەرێم و، ئامادەییی زیاتر نیشان بدات بۆ هاوکاریکردنی هەرێم لە گەیشتن بە  ڕێککەوتنێکی بنیاتنەر و کاریگەر و گشتگیر، کە لە خزمەتی هاووڵاتیانی کوردستان و عێراق و پاراستنی ئاسایش و سەقامگیریی ناوچەکەدا بێت. لە کاتێکدا شاندێکی باڵای حكوومەتەکەی سوودانی لە سەردانێکی فەرمی بوون لە ئەمریکا، سێ ئەندامی کۆنگرێس وەکوو هۆشداری و هەڕەشە نووسراوێکیان ئاراستەی ئیدارەی بایدن کرد؛ تیایدا داوایان لە ئیدارەکەی کرد، تا ڕۆژی هەینی ٢٤ی شوبات وەڵامی ئەم پرسیارانەیان بداتەوە:

١-  ئایا وەزارەتی گەنجینەی ئەمریکا ئەگەری سزادانی دادوەر فایه‌ق زێدان، سەرۆکی دادگه‌ی باڵای فیدراڵی دیراسەت کردووە، کە چەندان پێشێلکاریی ئەنجام داوە کە دەچنە ناو چوارچێوەی سزاکانەوە، لەوانە پێشلکاری سەبارەت بە مافی مرۆڤ و کارکردنی وەکوو "بەکرێگیراو بۆ دەوڵەتێکی تر"، کە دەستڕۆیشتووه‌ لەناو عێراق و، گەندەڵی و چەندان پێشێلکاریی تری ئەنجام داوە، کە دەکەونە ناو چوارچێوەی یاسای ماگنێیسکی (Magnitsky)، کە فەرمانێکی سەرۆکایەتییە بە ژمارە ١٣٨١٨؟

٢- ئایا ئێوە ژمارەیەك سزا ئامادە دەکەن  بۆ ئەو تۆمەتانەی دەخرێنە پاڵ سەرۆكوەزیرانی پێشوو، نووری مالیکی، کە پەیوەستن بە گەندەڵی و تیرۆرەوە؟

٣- چۆن ئیدارەی ئەمریکا دڵنیا دەبێتەوە، کەوا عێراق مافە دەستوورییەکانی حكوومەتی هەرێمی کوردستان دەپارێزێ، بەتایبەتی لە کاتێکدا، کە دادگه‌ی باڵای فیدراڵ، کە بە شێوەیەکی نادەستووری دامەزرێنراوە، بە فەرمانی ڕاستەوخۆی سوپای پاسدارانی کۆماری ئیسلامی و فەیلەقی قودس دژ بە هەرێم بڕیار دەردەکات؟

٤- چۆن ئەمریکا کار دەکات بۆ پاراستنی بەرژەوەندییەکانی و ئەو وەبەرهێنانەی، کە لە هەرێمی كوردستان کردوویەتی، کە بە گەورەترین وەبەرهێنانی بازرگانی لە عێراق ئەژمار دەکرێت و، پێویستە ئەو وەبەرهێنانە بەردەوامیی هەبێت، تاوەکوو حكوومەتی هەرێم كوردستان بتوانێ پشت بە خۆی ببەستێت؟

٥- چۆن ئەمریکا لەوە دڵنیا دەبێتەوە، کەوا حكوومەتی عێراق مووچە بۆ هەرێم دەنێرێت و شایستە دارایییەکانی پێشمەرگە نابڕێت؟

٦- ئەمریکا فڕۆکەی بێفڕۆکەوان و کەرەستەی سەربازیی بۆ هێزەکانی پێشمەرگە ناردووە، بەڵام وەزارەتی بەرگری لە عێراق، بەردەوامە لە گلدانەوە و نەناردنی ئەو کەرەستانە بۆ هەرێمی کوردستان. چۆن ئەمریکا لەوە دڵنیا دەبێتەوە، کەوا یارمەتییە سەربازییەکانی تری لە ئاییندەدا دەگاتە دەستی هێزەکانی پێشمەرگە، کە لەلایەن کۆنگرێسی ئەمریکا بڕیاری لەسەر دراوە؟

بێجگە لەم پرسیارانە، چەندان پرسیاری تر ئاراستەی ئیدارەی بایدن کراوە، کە زۆر گرنگن بۆ هەرێمی کوردستان و دەبنە مایەی گوشار بۆ سەر حكوومەتی بەغدا و، ئەگەر ئیدارەی بایدن تا ئەو کاتەی دیاری کراوە وەڵام نەداتەوە، ئەوا کۆنگرێس هەڵوێستی تری دەبێت. لە کۆتاییدا ئێمە پێمان وایە بڕیارەکانی دادگه‌ی باڵای فیدڕاڵ دژ بە هەرێمی کوردستان و پرۆسەی سیاسی  و بەرنامەی هاوپەیمانێتیی "ئیدارەی دەوڵەت" و ڕێکكەوتنەکانی نێوان هەرێم و بەغدایە و، جۆرێکە لە پێشێلکردنی ماف و پڕه‌نسیپەکان. هەرێمی کوردستان نەیشاردۆتەوە، کەوا ڕێز لە دەستوور و یاساکانی ئەو دادگه‌یانە دەگرێت، کە ڕەوایەتییان هەیە؛ بەڵام هەرێم پێی وایە دادگه‌ی باڵای فیدڕاڵ بەپێی دەستوور دانەمەزراوە و، ناکرێت بڕیارەکانی بە کۆتا بڕیار دابنرێت بۆ جێبەجێکردنی و، داوا لە حكوومەتی فیدراڵ دەکات نەکەوێتە ژێر باری ئەو بڕیارەوە و، بەڵێنەکانی خۆی لە ناردنی شایستە دارایییەکانی هەرێم بەجێ بگەیەنێت. دیارە ئەم شێوە بڕیارانە ناکۆکییەکان گەورەتر دەکات و لایەنە کوردستانییەکان هان دەدات بەشداری لە کۆبوونەوەکانی ئەو هاوپەیمانێتییە نەکەن، کە بە پابەندبوون بە ڕێکكەوتنە سیاسییەکان بەیەکەوەگرێدراون و حكوومەتی نوێیان لە عێراق پێك هێناوە. 

پێویستە هەرێمی کوردستان گوشاری زیاتر بخاتە سه‌ر سەرکردەکانی چوارچێوەی هەماهەنگی، بۆ ئەوەی هەڵوێستەکان هێور بکەنەوە و ڕێگر بن لەوەی تەنگژەی میدیایی و سیاسی دروست بێت، کە دواجار دەبێتە مایەی هەڵوەشاندنەوەی "هاوپەیمانێتیی ئیدارەی دەوڵەت". پێویستە سەرکردەکانی هاوپەیمانێتیی سیادە هان بدرێن، هاوهەڵوێست بن لەگەڵ هەرێم بە مەبەستی بەرگری لە مافە دەستوورییەکانی هەرێم. هەروەها پێویستە هێزە کوردستانییەکان بە یەكدەنگی ڕووبەڕووی ئەو جۆرە بڕیارانە ببنه‌وه‌ و بێدەنگی نەنوێنن، چونکە ئەو جۆرە بڕیارانە، بێ گفتوگۆ و دۆزینەوەی ڕێگه‌چارەی دەستووری و یاسایی سەبارەت بە ناردنی شایستە دارایییەکانی هەرێم، دەبنە مایەی بێبەشکردنی هەرێم لە سادەترین مافە دەستوورییەکانی. پێویستە حزبە كوردستانییەكان بگەنە ڕێككەوتن و بەیەكگرتوویی و بەیەكدەنگی لەگەڵ بەغدا گفتوگۆ بکەن بۆ چارەسەری كێشەكان. کشانەوە لە پرۆسەی سیاسی، وەکوو لە سەرەوە ئاماژەمان پێ کرد، لە بەرژەوەندیی ئەکتەرە سیاسییەکانی سەر گۆڕەپان نییە؛ بۆیە پێویستە هەوڵ بدرێت لە یاسای بوودجە و یاسا چاوەڕوانكراوەكانی نەوت و گازی فیدراڵی- کە چاوەڕوان دەکرێت لە سێ مانگی داهاتوو کاری لەسەر بکرێت-، لێكەوتەی بڕیارەكانی دادگه‌ی فیدڕاڵ كاڵ بكرێنەوە. پێویستە بە ئیرادە و بڕیار و متمانەبەخۆبوونه‌وه‌، کار بکرێت بۆ بیرکردنەوە لە چارەسەری درێژخان و بەردەوام بۆ پرسی نەوت و گاز و بوودجە.

سەرچاوەکان:

Crisis Group (Iraq: Staving Off Instability in the Near and Distant Futures), 31 JANUARY 2023, available at:

https://www.crisisgroup.org/middle-east-north-africa/gulf-and-arabian-peninsula/iraq/iraq-staving-instability-near-and-distant-futures

McCaul, Michael (Chairman McCaul Sends Letter to Press Iraqi Officials to Prioritize Iraq’s Sovereignty), 02.02.2023, available at: https://foreignaffairs.house.gov/press-release/chairman-mccaul-sends-letter-to-press-iraqi-officials-to-prioritize-iraqs-sovereignty/

Letter of Congress of United States Washington DC,  to President Biden,regards to Kurdistan Region, available at: https://freebeacon.com/wp-content/uploads/2023/02/02.10.23-Rep.-Waltz-Letter-to-Pres-Biden-re-Iraq-Iran-Policy24.pdf

“Congressmen call for more US support for Kurdistan Region, tougher position toward pro-Iran elements in Iraq” avialable at;

https://www.kurdistan24.net/en/story/30668-Congressmen-call-for-more-US-support-for-Kurdistan-Region,-tougher-position-toward-pro-Iran-elements-in-Iraq