بگۆڕه‌كانی ئایینده‌ و په‌ره‌سه‌ندنى نوێ‌ به‌ ڕووى هه‌رێمى كوردستاندا

ده‌سپێك

ڕه‌وشى سياسى چ له‌سه‌ر ئاستى ناوخۆى وڵاتێك بێت، يان له‌سه‌ر ئاستى هه‌رێمى و نێوده‌وڵه‌تى، هه‌رگيز به‌جێگيرى نامێنێته‌وه‌، به‌ڵكوو به‌ هۆى ڕووداوى نوێوه‌ ڕه‌وشه‌كه‌ ده‌گۆڕدرێت بۆ ڕه‌وشێكى تر، كه‌ لێكه‌وته‌ و كاريگه‌ریى نوێ‌ بنێته‌وه‌؛‌ ئه‌مه‌يش به‌ يه‌كێك له‌ تايبه‌تمه‌ندييه‌كان و سروشتى ڕه‌وشى سياسى ده‌ناسرێت.

 به ‌ديوێكى ديكه‌، هه‌ر هه‌لومه‌رجێك ياخود ڕه‌وشێك كه‌ به‌ ڕووداوێك و بگۆڕێك هاتبێته‌ كايه‌وه‌، ئه‌وا به‌ تێپه‌ڕبوونى كات ڕه‌وشه‌كه‌ به‌ هۆى سه‌رهه‌ڵدانى بگۆڕێكى نوێوه‌‌ ده‌گۆڕدرێت. ئه‌مه‌يش له‌به‌ر ئه‌وه‌يه‌ كه‌ دۆخى سياسى، دۆخێكى ديناميكييه‌ و ‌به‌رده‌وام له‌ گۆڕاندايه‌، به‌تايبه‌تى دۆخى سياسى له‌سه‌ر ئاستى هه‌رێمى و نێوده‌وڵه‌تى. هه‌رێمى كوردستان له‌ دواى "ڕووداوه‌كه‌ى كه‌ركووك" له‌ 16ى ئۆكتۆبه‌ر، ڕووبه‌ڕووى سياسه‌تى "بنكۆڵكردن" بووه‌‌وه‌، كه‌ له‌ لايه‌ن حكوومه‌تى عێراقه‌وه‌ پياده‌ ده‌كرێت. ئه‌و سياسه‌ته‌ى حكوومه‌تى عێراق زيانێكى گه‌وره‌ى به‌ بونيادى سياسى، ئابوورى، ديپلۆماسى و ئيداریى هه‌رێمى كوردستان گه‌ياندووه‌. وه‌لێ پێشبينى ده‌كرێت چه‌ند بگۆڕێك له‌ ئارادا بن كه‌وا له‌سه‌ر ئاستى عێراق و ناوچه‌كه‌ ڕوو بده‌ن و، دواجار كاريگه‌رى بخه‌نه‌‌ ‌سه‌ر "ديمه‌نى سياسى" له‌ عێراق و، په‌يوه‌ندييه‌كانى هه‌ولێر و به‌غدا؛ به‌ جۆرێك كه‌  هه‌رێمى كوردستان چيتر تا سه‌ر به‌ "بنكۆڵى" نه‌مێنێته‌وه‌ و ئه‌و دۆخه‌ تێ په‌ڕێت.

بگۆڕى هه‌ڵبژاردن

عێراق له ‌به‌رده‌م هه‌ڵبژاردنێكدايه‌ كه‌ چاره‌نووسى كه‌سى فه‌ڕمانڕه‌وا، "عه‌بادى"، يه‌كلايی ده‌كاته‌وه‌. له‌م هه‌ڵبژاردنه‌دا كێبڕكێ له‌ نێوان "عه‌بادى" و "نوورى مالكى" و، له‌ نێوان هێز و لايه‌نه‌كانى شيعه‌ بۆ ده‌ستخستنى ده‌سه‌ڵات، زێتر له‌ هه‌موو هه‌ڵبژاردنێكى ديكه تۆختر ده‌بێته‌وه‌. هه‌روه‌ها ململانێ سياسييه‌كان له‌ نێوان ئه‌و هێزانه‌دا توندتر ده‌بێته‌وه‌. له‌و سۆنگه‌يه‌وه‌، ده‌كرێت ئاماژه‌ به‌وه‌ بكه‌ين كه‌ هه‌ر كاتێك ململانێكان له‌ نێوان هێزه‌ شيعه‌كاندا له‌ به‌غدا توند ببێته‌وه‌، ئه‌وا ئه‌و هێزانه‌ زێتر خۆيان له‌ هه‌ولێر نزيك ده‌كه‌نه‌وه‌، به‌تايبه‌تى له‌ كاتى هه‌ڵبژاردنه‌كاندا. له‌ هه‌ڵبژاردنه‌كانى ئه‌م جاره‌ى عێراق، هه‌ر يه‌ك له‌ ئه‌مريكا و ئێران، هه‌وڵ ده‌ده‌ن كه‌ ئه‌و كانديدانه‌ بگه‌یه‌ننه‌ ده‌سه‌ڵات، كه‌ پاڵپشتيیان ده‌كه‌ن.

له‌و ڕووه‌وه‌، ئه‌مريكا پشتيوانى له‌‌ "عه‌بادى" ده‌كات تا بۆ جارى دووه‌م ببێته‌وه‌ به‌ سه‌رۆكوه‌زيران. ئه‌مه‌يش له‌به‌ر ئه‌وه‌يه‌ كه‌ ستراتيژييه‌تى ئه‌و وڵاته‌ سه‌باره‌ت به‌ عێراق له‌ پرسى ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى "نفووزى ئێران"، جه‌خت له‌سه‌ر گرتنه‌به‌رى ئامرازى سياسى و هێزى نه‌رم ده‌كاته‌وه‌ بۆ دوورخستنه‌وه‌ى عێراق له‌ ڕووبه‌رى نفووزى ئێران و،‌ گه‌ڕانه‌وه‌ى عێراق بۆ باوه‌شى وڵاتانى عه‌ره‌بى.

بۆ ئه‌م مه‌به‌سته‌يش، ئه‌مريكا پێى وايه‌ كه‌ عه‌بادى باشترين كانديده‌ بۆ ئه‌وه‌ى ئه‌و ئه‌ركه‌ى پێ ڕاسپێردرێت، چونكه‌ له‌ ماوه‌ى ڕابردوودا عه‌بادى توانیى هاوسه‌نگى له‌ نێوان نفووزى ئێران و ئه‌مريكا دروست بكاته‌وه‌؛ دواى ئه‌وه‌ى كه‌ له‌ سه‌رده‌مى حكوومه‌تى پێشوو، بڕياره‌كانى حكوومه‌تى "نوورى مالكى" زێتر به ‌لاى به‌رژه‌وه‌ندييه‌كانى ئێران ده‌شكايه‌وه و، به‌رژه‌وه‌ندييه‌كانى ئه‌مريكا به‌ شێوه‌يه‌ك له‌ شێوه‌كان پشتگوێ خرابوو. ئه‌م پاڵپشتيیه‌ى ئه‌مريكا بۆ عه‌بادى، به ‌مه‌به‌ستى ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى "نفووزى ئێران" به‌ ئامرازى سياسى، يه‌كێك بوو له‌ هۆكاره‌كانى پشتكردنى ئه‌مريكا له‌ پرسى "ڕيفراندۆم"ى هه‌رێمى كوردستان و، بێده‌نگبوونى ئه‌و وڵاته‌ له‌ ڕووداوه‌كه‌ى 16ى ئۆكتۆبه‌ر.

هه‌رچى ئێرانيشه‌، هه‌وڵێكى زۆر ده‌دات كه‌ "نوورى مالكى"، ياخود كه‌سێك له‌ كه‌سايه‌تييه‌ نزيكه‌كان له‌ نفووزى خۆى، بكات به‌ سه‌رۆكوه‌زيرانى عێراق. ئێران هه‌موو هه‌وڵێك ده‌دات كه‌ عه‌بادى جارێكی تر نه‌بێته‌وه‌ به‌ سه‌رۆكوه‌زيران. بۆ ئه‌م مه‌به‌سته‌يش ئه‌و وڵاته‌ له‌ يه‌كه‌م هه‌نگاويدا، بۆ ئاسته‌نگدروستكردن له ‌به‌رده‌م چانسى عه‌بادى له‌ هه‌ڵبژاردندا، بڕيارى دا كه‌ ليستێك بۆ حه‌شدى شه‌عبى به ‌ناوى "ليستى موجاهدين" دروست بكرێت. ئه‌م ليسته‌ له‌ حه‌شدى شه‌عبى، ده‌وڵه‌تى ياسا و چه‌ندين هێز و لايه‌نى سياسیى شيعه‌كانى نزيك له‌ ئێران پێك دێت. ئه‌م شه‌ڕه‌ سياسييه‌ و شه‌ڕه‌ نفووزه‌، له‌ لايه‌ك له‌ نێوان هێزه‌ شيعه‌كان و،‌ له ‌لايه‌كى ديكه‌ له‌ نێوان ئه‌مريكا و ئێران، لايه‌نه‌ شيعه‌ ناكۆكه‌كان له‌ هه‌ولێر نزيك ده‌كه‌نه‌وه‌ تا پاڵپشتیى هێزه‌ كوردستانييه‌كان بۆ خۆيان مسۆگه‌ر بكه‌ن. ئه‌مه‌يش وا ده‌كات كه‌ عه‌بادى له‌ پێش ماوه‌ى هه‌ڵبژاردن به‌ ماوه‌يه‌كى كورت، ده‌ست بكات به "‌سياسه‌تى كرانه‌وه"‌ به‌ ڕووى هه‌ولێردا و، گفتوگۆ له‌ گه‌ڵ هه‌ولێر ده‌ست پێ بكات و، ڕه‌نگه‌ جۆرێك له‌ ڕێككه‌وتنيشى لێ بكه‌وێته‌وه‌.

هه‌رچه‌نده‌ ئه‌و كرانه‌وه‌ى به‌غدا به‌ ڕووى هه‌ولێردا تاكتيكى ده‌بێت و ناچێته‌ قاڵبى ستراتيژييه‌ت، واته‌ ته‌نیا مه‌به‌ست لێی مسۆگه‌ركردنى پۆستى سه‌رۆكوه‌زيرانه بۆ جارى دووه‌م‌ به‌ پاڵپشتیى ده‌نگى لايه‌نه‌ كوردستانييه‌كان، وه‌لێ ده‌رفه‌تێكى باش بۆ حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان ده‌ڕه‌خسێنێت تا له‌ ڕێى خوێندنه‌وه‌ بۆ بژارده‌كان‌، له‌ نێوان عه‌بادى و مالكیدا سياسه‌ت بكات و، بتوانێت به ‌لايه‌نى كه‌م هه‌رێمى كوردستان له‌و ئابڵووقه‌ سياسی و دارایییه‌ ڕزگار بكات. هه‌روه‌ها فڕۆكه‌خانه‌كان له‌ هه‌رێمى كوردستان وه‌گه‌ڕ بخاته‌وه‌‌؛ واته‌ هه‌رێمى كوردستان ببێته‌وه‌ به‌ ژماره‌ له‌ هاوكێشه‌ سياسييه‌كانى عێراقدا.

بگۆڕى نه‌وتى كه‌ركووك

دواى ڕووداوه‌كه‌ى 16ى ئۆكتۆبه‌رى كه‌ركووك، نه‌وتى كه‌ركووك كه‌وته‌ ده‌ستى حكوومه‌تى عێراق. ئه‌مه‌يش خۆى بايه‌خێكى زۆری بۆ به‌غدا هه‌بوو، چونكه‌ كه‌ركووك ڕۆژانه‌ ده‌توانێت 300 هه‌زار به‌ڕميل نه‌وت هه‌نارده‌ بكات. نه‌وتى كه‌ركووك به‌ هێڵى نه‌وتى به‌نده‌ری جيهان هه‌نارده‌ ده‌كرا، واته‌ له‌ ڕێى خاكى باشوورى كوردستان بۆ توركيا، له‌ وێیشه‌وه‌ بۆ جيهان. له‌ ئێستا‌دا به‌ هۆى ئه‌وه‌ى ئه‌و هێڵه‌ى ناومان برد ده‌كه‌وێته‌ ژێر ڕكێفى ئيداره‌ى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان، حكوومه‌تى عێراق ناتوانێت ئه‌و بڕه‌ نه‌وته‌ى كه‌ركووك له‌ ڕێى هێڵى بۆڕیى ئاماژه‌پێكراو بۆ توركيا و، له‌ وێیشه‌وه‌ بۆ جيهان هه‌نارده‌ بكات؛ ته‌نیا مه‌گه‌ر له‌ چوارچێوه‌ى ڕێككه‌وتنێك له‌ نێوان هه‌ولێر و به‌غدا، ئه‌و بڕه‌ نه‌وته‌ له‌و ڕێگه‌يه‌وه‌ هه‌نارده‌ بكرێت.

هه‌نارده‌نه‌كردنى نه‌وتى كه‌ركووك له‌ ڕێى توركياوه‌ بۆ جيهان،‌ زيانێكى گه‌وره‌ به‌ "سووده‌كانى توركيا"‌ له‌ نه‌وتى ئه‌و شاره ده‌گه‌یه‌نێت‌؛ دواجار زيان به‌ ئابووریى ئه‌و وڵاته ده‌كه‌وێت‌. يه‌كێك له‌و هۆكارانه‌ى كه‌ كاريگه‌ریى له‌سه‌ر حكوومه‌تى توركيا هه‌بوو تا نه‌توانێت له‌سه‌ر پرسى ڕيفراندۆم، بژارده‌ى داخستنى سنوور به‌ ڕووى هه‌رێمى كوردستاندا بگرێته‌ به‌ر، بريتى بوو له‌ سووده‌كانى هه‌نارده‌ى نه‌وتى هه‌رێم، به‌ نه‌وتى كه‌ركووكيشه‌وه‌، بۆ ئابووریى توركيا‌.

توركيا زۆر نيگه‌رانه‌ له‌ حكوومه‌تى عێراق كه‌ له‌ دواى 16ى ئۆكتۆبه‌ر تاوه‌كوو ئێستا، ده‌ستى به‌ دووباره‌ هه‌نارده‌كردنى‌ نه‌وتى كه‌ركووك به‌ ڕێى توركيادا نه‌كردووه‌. ڕاستى پرسه‌كه‌یش ئه‌وه‌يه‌، كه‌ حكوومه‌تى عێراق نايه‌وێ به‌ ڕێى توركياوه‌ نه‌وتى كه‌ركووك هه‌نارده‌ بكات، به‌ڵكوو به‌نيازه‌ ڕێگه‌يه‌ك بدۆزێته‌وه‌ تا به‌ ڕێی ئێرانه‌وه‌ ئه‌و نه‌وته‌ هه‌نارده‌ى جيهان بكات. "عه‌بدولجه‌بار لۆعێبى"، وه‌زيرى نه‌وتى عێراق،‌ له‌ دوایه‌مين كۆبوونه‌وه‌ى ڕێكخراوى ئۆپێك بۆ ڕۆژنامه‌نووسان ڕای گه‌ياندبوو، كه‌ عێراق به‌نيازه‌ نه‌وتى كه‌ركووك به‌ ڕێى ئێرانه‌وه‌ هه‌نارده‌ بكات.

هه‌رچه‌نده‌ ئێستا‌ ئه‌و نه‌وته‌ له‌ ڕێى "ته‌نكه‌ر"ه‌وه‌ بۆ ئێران هه‌نارده‌ ده‌كرێت، وه‌لێ ئه‌گه‌ر حكوومه‌تى عێراق به‌فه‌رمى و له‌ ڕێى بۆڕييه‌وه‌ بڕى نه‌وتى كه‌ركووك بۆ ئێران هه‌نارده‌ بكات، ئه‌وا بێ گومان حكوومه‌تى توركيا هه‌ڵوێستێكى سياسى له‌ دژى حكوومه‌تى عێراق وه‌رده‌گرێت. له‌و سۆنگه‌يه‌وه‌، توركيا ناچار ده‌بێت كه‌ په‌يوه‌ندييه‌كانى له‌گه‌ڵ هه‌رێمى كورستان ئاسايى بكاته‌وه‌؛ ته‌نانه‌ت بگه‌یه‌نێته‌وه‌ ئاستى پێش ئه‌نجامدانى "ڕيفراندۆم". به‌ ئاسايیبوونه‌وه‌ى په‌يوه‌ندييه‌كانى ئانكارا ‌و هه‌ولێر، "ئابڵووقه‌ى ديپلۆماسى" له‌سه‌ر هه‌ولێر له‌سه‌ر ئاستى ناوچه‌كه‌ هه‌ڵده‌گيرێت و؛‌ ئه‌مه‌ ده‌بێته‌ ده‌سپێكێكى باش تا په‌يوه‌ندييه‌كانى هه‌ولێر له‌گه‌ڵ وڵاتانى ديكه‌ى ناوچه‌كه‌یش ئاسايى ببێته‌وه‌.

بگۆڕى  وزه‌ و ڕۆسنه‌فت

گرێبه‌ستى حكوومه‌تی هه‌رێمى كوردستان له‌گه‌ڵ كۆمپانياى ڕۆسنه‌فت له‌ بوارى وزه‌، به‌تايبه‌تى له‌ گازى سروشتى، هه‌نگاوێكى گرنگ بوو بۆ به‌ئه‌رێنيكردنى هه‌ڵويستى "مۆسكۆ" سه‌باره‌ت به‌ "ڕيفراندۆم". وه‌زيرى ده‌ره‌وه‌ى عێراق له‌ سه‌ردانێكى بۆ مۆسكۆ، هه‌وڵێكى زۆرى دا تا مۆسكۆ له‌ گرێبه‌سته‌كانى كۆمپانياى ڕۆسنه‌فت له‌گه‌ڵ حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان په‌شيمان بكاته‌وه‌ و، هه‌روه‌ها هه‌وڵێكى زۆرى دا تا مۆسكۆ "كونسلخانه"‌ى خۆى له‌ هه‌رێمى كوردستان بكشێنێته‌وه‌، وه‌لێ ئه‌و هه‌وڵانه‌ى وه‌زيرى ده‌ره‌وه‌ى عێراق نه‌ك هه‌ر هیچى لێ سه‌وز نه‌بوو بۆ به‌رژه‌وه‌ندیى به‌غدا، به‌ڵكوو سه‌رۆكى ڕووسيا له‌ چه‌ندين لێدواندا داكۆكیى له‌ مافى گه‌لى كوردستان كرد؛ هه‌روه‌ها جه‌ختى له‌وه‌ كرده‌وه‌ كه‌ ڕووسيا ده‌ستبه‌ردارى به‌رژه‌وه‌ندييه‌كانى له‌ هه‌رێمى كوردستان نابێت.

ئه‌و گرێبه‌سته‌ له‌ ساڵى 2018ى داهاتوو ده‌چێته‌ بوارى جێبه‌جێكردن. له‌ قۆتاغى يه‌كه‌م، بۆڕیى گازى سروشتیى كوردستان به ڕێى توركياوه‌ به‌ره‌و ئه‌وروپا ڕاده‌كێشرێت. له‌ قۆناغى دووه‌م، كۆمپانياى ڕۆسنه‌فت ده‌ست به‌ فرۆشتنى ئه‌و گازه ده‌كات، كه‌ ده‌توانێت 3%ی پێويستييه‌كانى ئه‌وروپا له‌ گازى سروشتى دابين بكات‌. گرنگیى جێبه‌جێكردنى ئه‌و گرێبه‌سته‌ بۆ هه‌رێمى كوردستان له‌وه‌دايه‌، كه‌ گازى سروشتى له‌ پاڵ نه‌وتدا ده‌بێته‌ سه‌رچاوه‌يه‌كى گرنگى داهات بۆ هه‌رێمى ناوبراو. هه‌روه‌ها له‌ كاتێكدا كه‌ هه‌رێمى كوردستان بۆ ماوه‌ى چه‌ند ساڵێكه‌ تووشى قه‌يرانى دارايى بووه‌، له‌ ئێستا‌دا به‌ كه‌وتنه‌بوارى جێبه‌جێكردنى ئه‌و گرێبه‌سته‌،‌ بارى دارايیى  هه‌رێمى كوردستان سووكتر ده‌بێت، به‌تايبه‌تى كاريگه‌ریى ده‌بێت بۆ دابينكردنى مووچه‌ى مووچه‌خۆران؛ كه‌ بارى بژيويان زۆر تێك چووه‌.

بگۆڕى تائيفیى ناوچه‌يى

"دۆگلاس سليمان"، باڵیۆزى ئه‌مريكا له‌ عێراق، له‌ لێدوانێكیدا بۆ ميدياكان، ئاماژه‌ى به‌وه‌ كرد كه‌ ئيتر له‌ دواى كۆتايیهاتنى داعش له‌ عێراق، كۆتایی به‌ "ستراتيژيیه‌تى پشووی درێژ"یش دێت. مه‌به‌ستى باڵیۆزه‌كه‌ى ئه‌مريكا ئه‌وه‌يه،‌ كه‌ ئيتر كاتى ئه‌وه‌ هاتووه‌ ئه‌مريكا به‌ره‌نگارى نفووزى ئێران له‌ عێراق و ناوچه‌كه ببێته‌وه‌‌، چونكه‌ ئه‌مريكا له‌ ماوه‌ى ساڵانى سه‌رهه‌ڵدانى داعش، سه‌رقاڵى رووبه‌ڕووبوونه‌وه‌‌ى داعش بووه و،‌ كه‌متر بايه‌خى به‌ پرسى ته‌شه‌نه‌كردنى نفووزى ئێران له‌ عێراق و ناوچه‌كه داوه‌‌.

ستراتيژييه‌تى "كۆتایيهاتن به‌ پشووى درێژ" بۆ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى هێژموونیى ئێران، له ‌چه‌ند ئامانجێك پێك دێت‌ له‌وانه‌: پاڵپشتيكردنى حكوومه‌تى ‌ عه‌بادى و، حكوومه‌تى سه‌عه‌د حه‌ريرى له‌ لوبنان و، هه‌روه‌ها حكوومه‌تى عه‌بد ڕه‌به له‌ يه‌مه‌ن، دوورخستنه‌وه‌ى ئه‌و هێزه‌ چه‌كدارانه‌ى كه‌ سه‌ر به‌ ئێرانن، له‌ پڕۆسه‌ى سياسى له‌و وڵاتانه‌ و، دابڕينى ناوه‌ندى هێزى ئێران له‌ ناوچه‌ نفووزه‌كانى له‌ ناوچه‌كه‌.

سه‌باره‌ت به‌ عێراق، ئه‌مريكا له‌و ستراتيژييه‌ نوێيه‌دا هه‌وڵ ده‌دات كه‌ به‌ هیچ شێوه‌يه‌ك هێزه‌كانى حه‌شدى شه‌عبى به‌شدارى له‌ كايه‌ى ده‌سه‌ڵاتدا نه‌كه‌ن؛ چ له‌ ڕێى ده‌سه‌ڵاتى ياسادانانه‌وه‌ بێت ياخود له‌ ڕێى ده‌سه‌ڵاتى جێبه‌جێكردن. ئه‌مريكا له‌و ستراتيژييه‌ته‌ نوێيه‌ى، جه‌ختى له‌وه‌ كردۆته‌وه‌ كه‌ پێويسته‌ حه‌شدى شه‌عبى له‌ ناوچه‌ جيناكۆكان بوونيان نه‌بێت، به‌تايبه‌تى له‌ كه‌ركووك و شنگال، به‌ڵكوو ئه‌و ناوچانه‌ له‌ لايه‌ن سوپاى عێراق و هێزى پێشمه‌رگه‌ى كوردستان به‌ڕێوه‌ بچێـت. بۆ ئه‌م مه‌به‌سته‌يش ئيداره‌ى ئه‌مريكا داواى له‌ وه‌زاره‌تى پێشمه‌رگه‌ كردووه‌ كه‌ دوو ليواى پيشمه‌رگه‌ ئاماده ‌بكه‌ن، تا ئه‌مريكا چه‌كى خۆى پێ بدات و مه‌شقيان پێ بكات و، له‌ ئایينده‌يه‌كى نزيكدا له‌و ناوچانه‌ى كه ‌ناومان بردن جێگيريان بكات.

بگۆڕى نێوده‌وڵه‌تى

بانگهێشتنامه‌كه‌ى سه‌رۆكى فه‌ڕه‌نسا بۆ سه‌رۆكى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان به‌ شێوه‌يه‌كى فه‌رمى تا سه‌ردانى ئه‌و وڵاته‌ بكات، هه‌نگاوێكى بێئه‌ندازه‌ گرنگ بوو تا "ئابڵووقه‌ى ديپلۆماسى" له‌سه‌ر هه‌رێم هه‌ڵبگيرێت و، هه‌روه‌ها بۆ ئه‌وه‌ى گوشاره‌كان له‌ لايه‌ن هێزه‌ نێوده‌وڵه‌تييه‌كانه‌وه‌ بۆ سه‌ر حكوومه‌تى عێراق چڕ بكرێته‌وه‌، تا حكوومه‌تى ناوبراو ده‌ست به‌ گفتوگۆ له‌گه‌ڵ حكوومه‌تى هه‌رێم بكات.

ئه‌و هه‌نگاوه‌ى فه‌ڕه‌نسا، ده‌رگه‌‌ بۆ وڵاتانى ديكه‌یش ده‌كاته‌وه تا هه‌نگاوى هاوشێوه‌ى فه‌ڕه‌نسا بنێن بۆ ديدارى نێچيرڤان بارزانى؛ وه‌‌ك چۆن سه‌رۆكوه‌زيرى بريتانيا، "تێرێزا مه‌ى"‌، له‌ په‌يوه‌ندييه‌كى ته‌له‌فۆنيدا له‌گه‌ڵ "نێچيرڤان بارزانى"، بانگهێشتنامه‌يه‌كى ئاراسته‌ى ناوبراو كرد. ئه‌م هه‌نگاوانه‌ى وڵاتانى ئه‌وروپا په‌ره‌سه‌ندنى نوێ‌ به‌ ڕووى هه‌رێمى كوردستاندا دێنێته‌ كايه‌وه‌، كه‌ دواجار ته‌كانێك به‌ هه‌رێمى كوردستان ده‌دات تا له‌ دۆخى چه‌قبه‌ستوويى بێته‌ ده‌ره‌وه‌؛ ئه‌و دۆخه‌ى كه‌ به‌ يه‌كێك له‌ لێكه‌وته‌كانى ڕووداوه‌كه‌ى 16ى ئۆكتۆبه‌ر ده‌ناسرێت.

كۆتایى

ئه‌و بگۆڕانه‌ى كه‌ ئاماژه‌مان پێ كرد، ده‌رفه‌تێكى باش ده‌ڕه‌خسێنن تا هه‌رێمى كوردستان ببێته‌وه‌ به‌ ياريزانێكى سه‌ره‌كیى نێو "گه‌مه‌ى سياسى" له‌ عێراق، به‌ڵام بگۆڕى ناوخۆى هه‌رێميش بايه‌خى كه‌مترى نييه‌ له‌و بگۆڕانه‌ى كه‌ ناومان هێنان؛ ئه‌گه‌ر بێت و هێزه‌ سياسييه‌كان هه‌ست به‌ ئه‌ركى مێژوويیى سه‌ر شانيان بكه‌ن و، له‌سه‌ر ئه‌وه‌ كۆك بن كه‌ به‌ته‌بايى و يه‌كهه‌ڵوێستى ده‌توانن ڕۆڵى "ياريزانى سه‌ره‌كى" له‌ پڕۆسه‌ى سياسى له‌ عێراق ببينن، ئه‌گه‌ر نا هه‌روه‌ك "ياريزانى يه‌ده‌گ" ده‌مێننه‌وه‌؛ هه‌روه‌ك چۆن له‌ دواى قۆناغى 16ى ئۆكتۆبه‌ره‌وه‌ تاكوو ئێستا‌ ياريزانى يه‌ده‌گن!

© 2017 News247 All Rights Reserved. Designed By Tripples